UNMCK - BM Kore Anıtsal Mezarlığı

MacArthur Inchon deniz bombardımanını gözlemlerken

25 Haziran 1950 tarihinde Güney Kore’nin işgal edilmeye başlandığının öğrenilmesinin hemen akabinde, ABD, BM Güvenlik Konseyi’ni acilen toplantıya çağırmıştır. Güvenlik Konseyi, işgalin uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden bir provokasyon olduğunu ilan eden ve Kuzey Kore’nin derhal güçlerini geri çekmesini isteyen bir kararı oybirliğiyle kabul etmiştir. Konsey ayrıca, Genel Kurul üyelerine yardım çağrısında bulunmuş ve Kuzey Kore’ye kesinlikle yardımcı olunmamasını talep etmiştir.

ABD Başkanı Harry S. Truman, 27 Haziran 1950’de, ABD Deniz ve Hava Kuvvetlerinin Kore kuvvetlerine destek vermesi emrini yayınlamıştır. BM Güvenlik Konseyi aynı gün, Kuzey Kore’nin saldırısının püskürtülmesi ve Kore Yarımadası’ndaki barış ve istikrarın tesisi için BM üyelerinden gerekli önlemleri almasını isteyen bir tavsiye kararı almıştır. Bu karar, ABD güçlerinin Kore Yarımadası’nda konuşlandırılmasını hızlandırmıştır.

Uzakdoğu’da merkezi Tokyo’da bulunan ABD Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Douglas MacArthur, ertesi gün Kore’yi ziyaret etmiş ve ABD Savunma Bakanlığı’ndan askeri birliklerin gönderilmesini talep etmiştir. ABD’nin bu askeri tedbirlerini takiben, BM Güvenlik Konseyi 7 Temmuz 1950 tarihinde, Kore’deki BM kuvvetlerinin liderliğini ABD’ye veren bir karar kabul etmiştir. Böylece, Kore’ye bir BM gücü gönderilmesi kararı alınmış ve Org. MacArthur da BM Kuvvetlerinin Komutanı olmuştur. BM bayrağı altında muharip birlik ve tıbbi destek sağlamayı kabul eden 21 ülke Org. MacArthur’un askeri liderliği altında birayara gelmiştir. Güney Kore Cumhurbaşkanı Rhee Syng-man da, 14 Temmuz 1950 tarihinde, Güney Kore askeri birliklerinin liderliğini Org. MacArthur’a devreden bir muhtıra yayınlamıştır.

Kore Savaşı’nın tarihçesi (1950-1953)

• 25 Haziran 1950 : Sabah saat 04:00’te Kuzey Kore ordusunun Güney’e saldırısı
• 26 Haziran 1950 : BM Güvenlik Konseyi’nin, bir üyenin yokluğunda 9 oyla karar alması. Bu karar, savaşın durdurulması ve barışın tesisi için BM’nin ilk kollektif girişimi olarak tarihi bir önem taşımıştır.
• 1 Ağustos 1950 : ABD 8. Ordu Komutanlığı’nın, son savunma hattı olarak belirlenen Nakdong çizgisi gerisine çekilme emri vermesi
• 5 Ağustos 1950 : Kuzey Kore’nin “Ağustos saldırısı” adı verilen topyekün saldırısı. Kuzey Kore bu saldırıyla Nakdong savunma hattını aşmak istemişse de, bunda başarılı olamamıştır.
• 16 Ağustos 1950 : ABD Hava Kuvvetlerine ait 89 adet B-29 ağır bombardıman uçağının Nakdong hattındaki Kuzey Kore birliklerini bombalaması. Bu saldırı, Kore Savaşı’ndaki en ağır bombardıman saldırısı olmuştur.
• 31 Ağustos-8 Eylül 1950 : Kuzey Kore, Waegwan, Dabudong, Changyoung, Youngsan, Masan, Pohang ve diğer bazı bölgelerde saldırılar başlatmıştır. Kyeongju ve Youngcheon bölgeleri kaybedilme tehlikesiyle karşı karşıya kalsa da, BM ve G. Kore kuvvetlerinin mukavemeti karşısında, gelecekte Güney’in karşı saldırılarına zemin teşkil edecek bu hatlar tutulmuştur. Bu arada, Incheon çıkarmasının planlamaları da başlamıştır.
• 15 Eylül 1950 : 261 savaş gemisi ve 1.000 civarında uçağın katıldığı Incheon çıkarması. Org. MacArthur, Seul’ün batısındaki bu liman kentine sürpriz bir çıkarma yapmakla, hem Kuzey Kore’lilerin teradik hattını kesmiş hem de savaşın kaderini değiştirmiştir.
• 28 Eylül 1950 : Seul’ün geri alınışı.
• 1 Ekim 1950 : BM kuvvetlerinin 38. paraleli geçişi.
• 25 Ekim 1950 : ÇHC kuvvetlerinin Kuzey Kore’ye yardımcı olmak üzere ilk saldırısı. Donmuş Yaroo nehrini geçen ÇHC birlikleri nehir civarında toplanan BM ve G. Kore birliklerini yenilğiye uğratmıştır.
• 26 Ekim 1950 : BM kuvvetlerinin Yaroo nehri bölgesindeki Chosan’a ulaşmaları.
• 21 Kasım 1950 : ABD ve G. Kore’ye ait üç birliğin Kuzey Kore içindeki ilerleyişini sürdürmesi ve ardından ÇHC saldırıları neticesinde geri çekilmesi.
• 15 Mart 1951 : Seul’ün tekrar alınışı ve Kuzey’e doğru ilerlemeye devam edilmesi. BM kuvvetlerinin Çin tedarik hatlarına saldırıları, Çin kuvvetlerinin geri çekilişinde etkili olmuştur.
• 12 Nisan 1951 : ABD Başkanı Truman’ın Org. General MacArthur yerine Org. Ridgeway’i 8. Ordu Komutanı ve BM Komutanı olarak ataması. Böylece, Truman’ın Kore Savaşı’nın daha fazla genişlememesine yönelik politikası uygulanmaya başlamıştır.
• 23 Haziran 1951 : SSCB’nin ateşkes konferansı önermesi.

Savaşın özelliği

Kore Savaşı, Stalin ve Mao’nun desteğini arkasına alan Kim Il-sung liderliğindeki Kuzey Kore’nin uluslararası hukuku açıkça çiğneyen saldırısıyla başlayan, ilan edilmemiş bir savaştır. Bu savaş, özgür ülkelerin BM bayrağı altında kenetlendiği ve uluslararası barışı korumak için saldırganlara karşı başarıyla mücadele ettiği bir savaştır.